Praktijkvoorbeeld van AgriCoach Bianca Coenen
Impasse over wijze van voortzetting familiebedrijf.
Varkenshouder Jos Schuitenberg (56 jaar) uit Lunteren, vormt met zijn vrouw Annelies (53 jaar) en dochter Sanne van 24 jaar een maatschap. Samen houden ze op hun locatie nabij Natura 2000-gebied zo’n 2.400 vleesvarkens en rond de 1.100 geiten. Ik word gelijk blij van het feit dat er een opvolger voorhanden is op dit bedrijf. Jos werd door een andere boer getipt, die goede ervaringen opdeed met mij als AgriCoach. Dochter Sanne wil namelijk de zaak overnemen en verder verduurzamen. Helaas zijn er wat problemen met vergunningen en de omgeving, die ze zelf niet opgelost krijgen met hun huidige Adviseurs en ondersteuning. Daardoor vinden de nieuwe plannen bij de gemeente geen doorgang, hetgeen hen grote zorgen baart voor de toekomst. Ook is er nog geen bedrijfsplan opgesteld.
.
Geiten zijn leuk, maar niet rendabel
Ik word warm en héél enthousiast ontvangen door Jos en zijn vrouw Annelies. Samen geven ze me een rondleiding over hun terrein en vertellen vol passie over hun bedrijf en gezin. Als Jos over zijn dochter praat, glundert hij van oor tot oor. Vol lof vertelt hij over haar keuze om het bedrijf over te nemen en dat hij haar volledig vertrouwt en de vrijheid geeft het bedrijf voort te zetten op de door haar gewenste manier. Hij laat de touwtjes binnenkort helemaal los met volledig vertrouwen in haar. Allereerst vond ik dat erg bijzonder. Wel valt me op dat hij desondanks voornamelijk vanuit zijn eigen visie over het bedrijf praat, het bijna alleen over de varkens heeft en aangeeft dat hij Sannes huidige nieuwe plannen en ideeën om te verduurzamen niet serieus neemt, er geen toekomst in ziet en liefst wil dat ik dit uit haar hoofd praat. De geiten zijn leuk, maar niet rendabel.
Beren op de weg
Vervolgens neemt de vrouw van Jos het gesprek bezorgd over. Ook zij ziet alleen maar beren op de weg, voornamelijk op het persoonlijke vlak. Ze vertelt over de problemen die ze met haar dochter als kind heeft ervaren, haar zwakke punten als persoon en geeft aan dat ze zich zorgen maakt over de capaciteiten en belastbaarheid van haar dochter, die nogal wat heeft meegemaakt op haar levenspad.
Nieuw bedrijfsplan om te verduurzamen
Dan wordt de concrete vraag bij me neergelegd om een nieuw bedrijfsplan op te stellen om de continuïteit van het bedrijf te waarborgen en verder te verduurzamen. Ik vroeg wat door om te weten te komen wat de nieuwe basis voor dit plan wordt, omdat me ondertussen niet meer helemaal helder is waar het gezin en zij als ondernemers in de maatschap nu samen (voor) staan. Welke rol heeft Jos bijvoorbeeld als eigenaar graag nu en in de toekomst, welke rol krijgt Sanne toebedeeld en in welke mate? Is het doel van het bedrijfsplan het nader uitwerken van de nieuwe toekomst en verduurzamingsplannen van dochter Sanne, gaan ze nog een tijd samen verder en wordt het een overnameplan of bepaalt Jos met zijn vrouw wat de toekomst gaat worden en beslissen ze ook over de ideeën van Sanne?
Geen haalbare optie
Het is belangrijk deze zaken, rol-, taakverdeling en verantwoordelijkheden vooraf helder te krijgen. Van Jos krijg ik direct een overtuigd antwoord, namelijk dat dit nieuwe businessplan dient om de visie van Sanne helemaal uit te werken. Wel geeft hij gelijk aan dat hij haar huidige plannen om zich uiteindelijk volledig te richten op de geitenhouderij en deze tak verder te verduurzamen, onmogelijk rendement ziet opleveren. Dit is volgens hem geen haalbare optie. Ze kan er beter helemaal mee stoppen en zich toeleggen op de varkens en/of iets heel anders.
Ambitieus, serieus en gedreven
De ambitieuze Sanne is een serieuze, gedreven agrarisch onderneemster met een sterke eigen wil en visie. Ze heeft de HAS gevolgd en wil met haar partner uiteindelijk het bedrijf over nemen. Dit wil ze doen op een duurzamere manier, door biologisch geiten te houden. Dat heeft ze duidelijk voor ogen en daar wil ze niet van afwijken. Ik geloof zelf énorm in deze passie, overtuiging en daadkracht als basis voor bedrijfsplannen. Het gaat erom dat jij het voor je ziet en voelt in elke vezel van je lijf. Maar óók dat je reëel blijft, de zaken gedegen uitwerkt en nuchter bekijkt en afweegt.
Sanne wil vooruit met de geit
Als ik verder doorvraag, spelen er echter hevige emoties op. In haar beleving is er namelijk helemáál geen vrijheid voor deze eigen visie en haar mooie plannen. Haar ouders bepalen alsmaar alles voor haar en maken er continu ruzie over omdat ze het niet eens zijn met elkaar. Dit leidt tot een serieuze impasse tussen Sanne en haar ouders.
NB: de naam en vestigingsplaats van de boeren in dit op waarheid en praktijk gebaseerde column zijn gefingeerd om hun privacy en geluk te waarborgen en respecteren.
Auteur: Bianca Coenen B Ec B Com, AAA (AgriColumniste, AgriCoach, erkend Agrarisch Bedrijfsadviseuse)- AgriBusiness
